21ste-eeuwse vaardigheden in het mbo
‘Vaardig’ voor de toekomst
Hoe kunnen jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs zo goed mogelijk worden voorbereid op een succesvolle loopbaan op de arbeidsmarkt, in het vervolgonderwijs en op het…
Hoe kunnen jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs zo goed mogelijk worden voorbereid op een succesvolle loopbaan op de arbeidsmarkt, in het vervolgonderwijs en op het…
Er zijn tal van aanleidingen voor opleidingsteams om hun curriculum te (her)ontwerpen. Een mbo-school kan bijvoorbeeld een volledig nieuwe opleiding ontwerpen vanwege ontwikkelingen op de…
Middelbaar beroepsonderwijs is voor veel geledingen van onze samenleving belangrijk. Voor studenten, voor bedrijven en instellingen, gemeenten, scholen van waaruit leerlingen naar het mbo gaan…
Een mbo-student die zich op zijn gemak voelt, met plezier naar school gaat, presteert beter. Het klinkt bijna vanzelfsprekend. Maar hoe steekt het precies in…
In een hybride leeromgeving gaan leren en werken samen. Studenten hebben afwisselend school- en werkgerichte taken op een praktijklocatie, of soms gesimuleerd. Dat stelt bijzondere…
In het hedendaags beroepsonderwijs draait alles om competenties. En die competenties, die leren studenten voor een belangrijk deel in de praktijk. Alle reden dus om…
Vakmensen kun je overal ter wereld herkennen. Maar de manier waarop je vakman wordt, verschilt zo ongeveer per land. Beroepsonderwijs heeft een sterk nationale inslag.…
Studenten van nu werken straks samen met mensen uit allerlei organisaties, met uiteenlopende disciplines, culturen en perspectieven. In toenemende mate vraagt dat om boundary crossing-competenties: grenzen…
Baay, P., De Groot, A., Hofland, A., & Romme, I. (2016). Handreiking kritische denkvaardigheden: een praktische handreiking voor het mbo. Woerden: MBO Raad. Baay, P., &…
De leerling heeft het helemaal (of: helemaal niet) begrepen. Het is snel en gemakkelijk gezegd. Maar wat stellen we daarmee vast? In essentie hebben we…
Herkenbaar voor iedere mbo-docent: studenten die je voortdurend moet activeren, die je precies moet vertellen hoe ze een leerdoel kunnen bereiken. Studenten ook die een…
Sinds een paar jaar heeft het mbo er een leerweg bij, naast het vertrouwde bol en bbl. Een direct uitvloeisel van het actieplan Focus op Vakmanschap…
Mbo-studenten verschillen van elkaar op tal van kenmerken: geslacht, leeftijd, sociaal-culturele achtergrond en intelligentie, maar bijvoorbeeld ook qua motivatie, interesses en manieren van leren. Hoe…
Wat beweegt mensen om deel te nemen aan het volwassenenonderwijs? Werk krijgen, beter werk krijgen of een opleiding kunnen volgen, zijn belangrijke motieven. Maar het…
Het mooie van het Nederlandse onderwijsstelsel is dat er vele mogelijkheden zijn om stap voor stap omhoog te klimmen. Ook via beroepsopleidingen is een hbo-master…
Vakmanschap alleen is niet voldoende. Met een mbo-opleiding moet je ook kunnen meedoen in de maatschappij en, als je dat wilt, een vervolgopleiding kunnen doen.…
Een baan voor het leven bestaat niet meer. Onderwijsinstellingen moeten hun studenten dan ook goed voorbereiden op een onvoorspelbare loopbaan. In het mbo gebeurt dat…
Praktisch geschoolden hebben het niet gemakkelijk op de arbeidsmarkt van vandaag. Al helemaal niet als ze wat ouder zijn. Een ‘leven lang leren’ gaat goeddeels…
Vernieuwingen volgen elkaar in snel tempo op in het beroepsonderwijs. Stilstand is achteruitgang, zo lijkt het wel. En in essentie is dat nog waar ook.…
Innovaties in onderwijs en leren zijn niet weg te denken uit het beroepsonderwijs in Nederland. Denk aan learning analytics, gepersonaliseerde leerpaden, flipped classrooms, blended leren…
Overheid, bedrijfsleven en onderwijs werken aan een doorbraak op een leven lang ontwikkelen. In ons beroepsonderwijs komen jongeren doorgaans uitstekend aan hun trekken, maar volwassenen…
In de volwasseneneducatie draait het tegenwoordig vooral om scholing van laaggeletterden. Heeft dat effect? En zo ja, op welke manier en in welke mate? Uit…
Vanaf het schooljaar 2015-2016 tellen de examens Nederlands mee voor alle mbo-studenten, met uitzondering van entreestudenten. Na een jarenlang implementatietraject moesten mbo-instellingen er klaar voor…
Een mbo-diploma is voor alle betrokkenen van waarde. Een betrouwbare en valide examinering en afsluiting ligt daaraan ten grondslag. We zien dat de coronaperiode eerder…
Een leider: dat is de man of vrouw die voorop loopt, knopen doorhakt, de koers uitzet. Met twee of meer kapiteins aan boord loopt het…
Dat de leerling, de student in het onderwijs centraal staat, lijkt wellicht een vanzelfsprekendheid. In de praktijk bestaan daar verschillende beelden bij. Een veelkleurig concept…
Meer dan nu gebruikelijk houdt gepersonaliseerd leren (GPL) rekening met de behoeften en ambities van de individuele student. Zowel qua inhoud en niveau als op…
Je hoort het steeds meer: zitten is het nieuwe roken. Bijna net zo ongezond, slecht voor hart en bloedvaten en wat al niet meer. Dat…
De school, en ook de klas, is de maatschappij in het klein. Zoals overal vormen zich sociale netwerken, waarin iedere student z’n plek heeft. Onderzoek…
Veelal zonder dat te beseffen, hebben mbo-docenten in de dagelijkse onderwijspraktijk voortdurend te maken met dilemma’s. Dilemma’s die te maken hebben met prioriteiten in het…
Studenten willen onderwijs dat uitdaagt. Dat betekent: geen traditionele leeromgeving, met een leraar voor de klas. Techniekstudenten in het bijzonder knappen daar vaak op af.…
Laagopgeleiden lijken in Nederland behoorlijk uit de boot te vallen. Een derde van hen zit werkloos thuis. Voor een belangrijk deel omdat zij tekortschieten op…
Wie een mbo-opleiding volgt, moet de fijne kneepjes van de beroepspraktijk in de vingers krijgen. Daarom werven scholen graag onderwijspersoneel met ruime ervaring in die…
Nederland heeft goed opgeleide (mbo-)technici nodig, fors méér dan het onderwijs nu aflevert. Maar hoe krijgen we jongeren zo ver dat ze kiezen voor een…
Eens een goede docent, altijd een goede docent. Die regel gaat allang niet meer op. Docenten moeten hun vak bijhouden en meegaan met de tijd:…
Van mbo’ers wordt verwacht dat zij (ook) kritische denkvaardigheden ontwikkelen. Niet alleen omdat ‘reflecteren’ onontbeerlijk is in zo ongeveer elk beroep tegenwoordig. Maar ook om…
Is het: het bedrijfsleven vraagt, het middelbaar beroepsonderwijs draait? Of moet het mbo studenten ook andere dan beroepsvaardigheden meegeven? Bijvoorbeeld kennis over de samenleving of…
Leren, dat is het kernproces waar het om draait in het (beroeps)onderwijs. Omdat het leren zich voltrekt in de breinen van onze studenten, is het…
Sommigen mensen leren het liefst op de werkvloer, anderen liever via formele opleidingen. Dat maakt het lastig om ’kennis en kunde’ van de beroepsbevolking op…
In het mbo zijn opleidingsteams de centrale organisatie-eenheden. Binnen die teams werken docenten en onderwijsondersteuners aan curriculum, kwaliteit, innovatie en andere taken. Bij dat samen…
Leren doe je niet alleen op school maar overal. Dat geldt voor kinderen, jongeren en zeker ook voor volwassenen. Je leert in je sociale omgeving:…
Waar ben je als jongere het beste mee af? Met een beroepsgerichte opleiding of juist met algemeen onderwijs? En dat dan niet alleen op de…
Oneerbiedig gezegd heeft het beroepsonderwijs wel wat weg van de menukaart van de Chinees: een enorm aanbod aan opleidingen en specialisaties. Maak er maar eens…
Makersonderwijs: steeds vaker duikt die term op, ook in het mbo. Een nieuw buzz-woord of de opmaat naar het onderwijs van de toekomst? Gericht op…
Wie les wil geven op het mbo, heeft andere bagage, andere kwaliteiten nodig dan een aankomend docent op havo of vwo. Daarom hebben tweedegraads lerarenopleidingen…
Wil je het de student van vandaag naar de zin maken, dan stop je als mbo-docent flink wat ict in je lessen. Dat althans is…
Waarom moeten we dit leren? Komt dit voor op het examen? Mag ik naar huis? Zo maar wat vragen die mbo-docenten bekend in de oren…
Nieuwsgierigheid is een fundamentele kracht die mensen in staat stelt zich te ontwikkelen, te leren. Vanaf de prille kindertijd. Bewust gebruik maken van die natuurlijke…
Het is een van de kern-ambities van het middelbaar beroepsonderwijs: iedere student volgt zijn eigen weg naar (beginnend) vakmanschap. Aan de onderwijsinstelling, maar vooral aan…
Ze liggen vast in de wet, maar tegelijk zijn de doelen van het beroepsonderwijs behoorlijk abstract. Het is aan docenten om er concrete inhoud aan…
Een beroep leer je in het mbo op school én in de praktijk, tijdens de binnenschoolse praktijk, beroepspraktijkvorming en in hybride vormen. Heel mooi als…
In het hoger en middelbaar beroepsonderwijs ontstaan steeds vaker innovatiewerkplaatsen, samenwerkingsverbanden tussen onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk. ‘Schoolvoorbeelden’ van een win-winsituatie zou je ze kunnen noemen.…
Een competent beroepsbeoefenaar word je niet door een verzameling losse onderdelen te leren. Essentieel is juist om die stukken kennis te verbinden en toe te…
Met de roc-vorming, zo’n twintig jaar geleden nu, regeren de grote getallen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het zijn veelal instellingen met meer dan 10.000 deelnemers,…
Meer (resultaten) met minder (middelen). Dat is de opdracht waar de volwasseneneducatie in Nederland voor staat. Bovendien is de focus verlegd. Beheersing van fundamentele basisvaardigheden…
In het primair en voortgezet onderwijs is het een hot item, min of meer vanzelfsprekend ook: ouderbetrokkenheid. Maar hoe zit het in het mbo? Met…
Mbo’ers nemen zelfstandig beslissingen, hun leven speelt zich in toenemende mate af buiten het gezichtsveld van ouders af. Welke rol is er eigenlijk nog weggelegd…
In het middelbaar beroepsonderwijs is regelmatig tijd en geld beschikbaar voor onderwijsinnovatieprojecten, bijvoorbeeld in het Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF). Het RIF stelt sinds 2014 subsidie…
Per 1 augustus 2014 is een nieuw stelsel voor ‘passend onderwijs’ ingevoerd. Wat houdt dat in en hoe werkt passend onderwijs uit binnen het mbo? …
Scholen zijn verantwoordelijk voor het bieden van een sociaal veilige omgeving, voor zowel studenten als medewerkers. Een voorwaarde voor studenten om zich te kunnen ontplooien…
Tegenwoordig houdt het leren niet meer op wanneer je een diploma hebt behaald. Mbo-studenten moeten een leven lang blijven leren om zich aan te passen…
Onderwijsinstellingen in het mbo wegzetten als ‘leerfabrieken’ is wellicht te gemakkelijk. Feit is wel dat de focus nogal exclusief ligt op het overdragen van kennis…
Docenten zijn de spil als het gaat om de kwaliteit van onderwijs. En dat vereist continue professionalisering: om beroepsmatige kennis en vaardigheden up-to-date te houden,…
Docenten hebben een spilfunctie bij de vernieuwing van het onderwijs. In het beroep van de docent is echter decennia lang maar beperkt geïnvesteerd, ook niet…
*) Patricia Brouwer was tot 1 januari 2020 als senior onderzoeker verbonden aan ECBO. Goed onderwijs staat of valt met de kwaliteit van docenten. ‘Eens…
De r van roc staat voor regionaal. En dat is niet voor niets. Van mbo-instellingen wordt verwacht dat zij op allerlei manieren samenwerking in de…
Voor welk beroep je ook leert, rekenen hoort erbij. Om het diploma te halen, moet elke mbo-student straks ook examen doen in rekenvaardigheden. Een lastige…
Er is al 10 jaar discussie over het rekenonderwijs in het mbo. In 2010 kondigde de toenmalige minister van OCW aan dat rekenen in het…
Beroepsonderwijs is teamwork. Professionals bundelen hun expertise in opleidingsteams, dragen samen de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het onderwijs en de bijbehorende regeltaken. Voldoende diversiteit…
Burgers, wij allemaal dus, moeten meedoen in de samenleving. Daar is iedereen het wel over eens. De gemeenten in Nederland hebben daarin een taak. Door…
Koning in eigen klaslokaal, zo was het toch altijd een beetje. Zeker in de beeldvorming. Maar de moderne docent werkt niet langer geïsoleerd, hij werkt…
Je kunt er leren voor autotechnicus, maar ook voor hippisch ondernemer, verkoopmedewerker, ict-beheerder of banketbakker. Van acteur tot zorghulp; het mbo kent duizend-en-één opleidingen, verdeeld…
Discriminatie op grond van seksuele oriëntatie en gender is wettelijk verboden. Toch ervaren mbo-studenten die lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender (LHBT) zijn, nogal eens problemen.…
Leren, vooral leren voor een beroep, is meer dan alleen kennis ontwikkelen. Je moet die kennis ook kunnen benutten in diverse contexten samen met je…
Ieder mens is via sociale relaties verbonden met de omgeving. Omdat sociale relaties belangrijk kunnen zijn voor het bereiken van doelen, kun je deze zien…
Over sociale media en netwerken hoef je mbo-studenten niets te vertellen. Zo lijkt het tenminste. Maar klopt dat wel? Uit onderzoek blijkt dat mbo’ers de…
Een goed sociaal netwerk, met de juiste contacten, helpt jongeren in het mbo aan een betere baan. Maar ook tijdens de opleiding en bij stages…
Als je Ibrahim heet is het vinden van een geschikte stageplek gelijk een stuk lastiger dan als je Daan als voornaam hebt. Een publiek geheim…
Soms verlies je studenten omdat ze de les niet kunnen bijbenen. Voor anderen kan het juist niet snel genoeg gaan: die dreigen zich te vervelen.…
De taalvaardigheid van mbo-studenten aan een entree- en niveau 2-opleiding baart nog altijd zorgen. Ook na de invoering van landelijke diploma-eisen. Wat moet er in…
Een goede samenwerking binnen docententeams is van cruciaal belang voor de kwaliteit van het onderwijs. Maar is ook sterk bepalend voor het succes van onderwijsverbeteringen…
Beoordelen is een cruciale taak van een docent, op basis van beoordelingen worden immers beslissingen genomen over de student. Maar hoe komt een docent tot…
Het mbo is een bijzondere onderwijssector: beleid, wet- en regelgeving in het mbo zijn soms net even anders dan in andere onderwijssectoren. Ook bij het…
Rond 40% van de mbo-studenten van niveau 4 kiest na diplomering voor doorstuderen in het hbo. Een overgang die voor menigeen problemen oplevert. Het percentage…
Jaarlijks maken een kleine 100.000 leerlingen de overstap van het vmbo naar het mbo (Min. OCW, 2013). Die overstap is lang niet makkelijk: veel leerlingen…
Middelbaar beroepsonderwijs leidt vakmensen op. Maar wat wordt daar precies mee bedoeld? Wat is dat, vakmanschap? Waaraan zie je dat iemand vakman (of vakvrouw) is?…
Je kiest uit een overweldigend aanbod van beroepsopleidingen. Dan zit je als student toch op en top gemotiveerd in de klas? Was het maar zo.…
Ruim tien jaar lang was er sprake van een daling in het aantal voortijdig schoolverlaters. Maar vanaf 2016-2017 is er weer een lichte stijging van…
De laatste jaren tekent zich een positieve trend af, maar voortijdig schoolverlaten blijft een probleem van formaat binnen het mbo. Nog altijd weten grote aantallen…
Studenten die medestudenten begeleiden. Deze vorm van peer support kan de betrokkenheid van studenten met de school op een positieve manier beïnvloeden. En bijdragen aan…
Pas in de praktijk krijg je een beroep goed in de vingers. Daarom maakt ‘werkplekleren’ een belangrijk onderdeel uit van alle curricula van het beroepsonderwijs.…
Adolescenten kunnen nog niet goed plannen, stelt neuropsycholoog, hersenonderzoeker en auteur Jelle Jolles. Een boodschap die het mbo lichtelijk in verlegenheid brengt. Immers, kwalificatiedossiers vragen…
Mbo-docent word je door een reguliere lerarenopleiding te volgen. Maar ook is er de mogelijkheid om rechtstreeks vanuit de beroepspraktijk voor de klas te komen.…
Jaarlijks krijgen zo’n 150.000 mbo-studenten een diploma uitgereikt. Maar biedt dat diploma ook voldoende kans op werk? Dat is maar de vraag. Daarom staat de…